Wczesnośredniowieczne imperium Słowian? Lesto III jako król Samo?

Kategoria:

Jedynym szerzej opisanym imperium Słowian jest rzesza Samona, ponadplemienne państwo rozwijające się w latach 623–660 (zdaniem innych autorów w latach 623–658 lub 626–661). To potężne imperium wchłonęło tereny Słowian, obejmując tereny przyszłych Czech, Moraw, Dolnej Austrii, Styrii, Karyntii i Karnioli, a także część zachodnich Węgier, zachodniej i środkowej Słowacji oraz Śląsk i Łużyce.

Ryc. 1. Leszko III, cc wikimedia

Część źródeł podkreśla także że obejmowało południowo- zachodnią Polskę. Niektórzy historycy próbowali analizować podobieństwa postaci opisanych w polskich legendach, kronikach i rocznikach, by dość do ciekawych konkluzji. Wg analizy autora czasopisma "Archiv für Kunde österreichischer Geschichts-Quellen", metodą porównawczą badającego podobieństwa w kronikach staropolskich i staro-czeskich, najbardziej prawdopodobne jest że
Przemysł- Lestko III wymieniony w kronikach Kadłubka czy Bielskiego, oraz Samon, Samo- miały dotyczyć tego samego władcy.

Zarówno Samon, jak i polski Lestko- Przemysław, uznawany za władcę legendarnego, ale opisanego w źródłach, byli założycielami Rzeszy- związku ponadplemiennego Słowian. Zarówno Samon, jak i Leszko III mieli około 20 dzieci spłodzonych z różnych kobiet. Cechowali się bardzo podobną taktykę prowadzenia walk.

Potomkowie Leszka III według legendy

Popiel I – następca tronu Bolesław – otrzymał Pomorze dolne Kazimierz – otrzymał Kaszuby Władysław – otrzymał Kaszuby Wratysław – otrzymał Ranię Oddon – otrzymał Dytywonię Barwin – otrzymał Pomorze dolne Przybysław – otrzymał Dytywonię Przemysław – otrzymał Zgorzelicę Jaksa – otrzymał Białą Serbię Semian – otrzymał Serbię Siemowit – otrzymał Zgorzelicę Siemomysł – otrzymał Zgorzelicę Bogdal – otrzymał Pomorze dolne Spicygniew – otrzymał Bremę Spicymir – otrzymał Luneburg Zbigniew – otrzymał Szczecin Sobiesław – otrzymał gród Dalen Wizymir – otrzymał Wyszomierz Czestmir – otrzymał Dytywonię Wisław – otrzymał Międzyborze

Kim był Samo?

Wg Augusta Bielowskiego ("Wstęp do dziejów Polski", mógł on być słowianinem urodzonym na ziemiach pod panowaniem Franków, w wiosce senońskiej. Zajmował się głównie kupiectwem. W walkach o niepodległość Słowian narażał się na największe niebezpieczeńśtwa, był nieustraszony w bitwach jak i sprawny w rządzeniu. Około 627 r. obrano go królem. Wg Bielowskiego (s. 427) zjednoczył ziemie Słowan od Elby po Wisłę, od Bałtyku po Adriatyk.

Szczegóły jego panowania są nieznane. Wiadomo iż panował 35 lat, w wielu bojach z Awarami i Frankami odnosił zwycięstwa. Miał 12 różnych żon i zostawił po sobie 22 synów i 15 córek. Po jego zgonie około 662 roku, według domysłów przytoczonych przez Bielowskiego, jego potężne królestwo, rozdzielone między licznych synów, osłabło, aby później zupełnie się rozsprząc.

Ostatnim potężnym włądcą z tego rodu jest pogański książę wiślicki Wyszewit (panujący w Małopolsce ok. 845 r., wymieniony jako postać historyczna). Był on przeciwnikiem chrześcijaństwa, i był mocno rozmiłowany w pogańskiej obrzędowości. Światopełk Morawski strącił go z tronu, i rozprzestrzenił swoje granice, sięgając aż po źródła Bugu i Styru.

Obalenie władców pogańskich jest utożsamiane przez takich historyków jak August Bielowski, za rozpoczęcie panowania Świętopełka, zwanego, wg Bielowskiego, w polskiej tradycji historycznej Ziemowitem. Władca ten miał rządzić w latach 861- 892 r. Bielowski stosuje te same metody analizy porównawczej postaci historycznych, próbując dopasować opisy rządów, cechy władcy.

Bielowski przytacza najstarsze polskie roczniki benedyktyńskie, zaczynające się rokiem 899 (gdzie opisana jest śmierć Arnolfa, najzacieklejszego przeciwnika słowiańskiej niepodległości). Kolejne wpisy dotyczną objęcia tronu królewskiego przez króla nazywanego Semomysl/ Semislaus. Okres ten pokrywa się z datą śmierci morawskiego Mojmira, co wg Bielowskiego jest dowodem na historyczność polskiego władcy.

Wg Bielowskiego, kroniki polskich kronikarzy rzucają wiele światła na dalsze dzieje wczesnej państwowości słowiańskiej, jeszcze po 900 roku jednoczącej wiele później oderwanych ziem słwoiańskich.

Badania Bielowskiego zakładają że chrześcijaństwo do Polski przybyło najpierw z Moraw, w obrządku cyrylo- metodiańskim.

Jak podkreśla Bielowski, krótki rys tego okresu, pochodzi z zapisów współczesnych zdarzeniom pisarzy niemieckich. Z tamtego okresu nie zachowały się żadne źródła pisane przez Słowian.